Sint-Baafskathedraal, Gent

Restauratie toren

Deze opdracht omvat de restauratie van de gevels van de toren van de Sint-Baafskathedraal te Gent. Daarnaast worden ook de spitsen van de torentjes op de gevels van de zijkapellen die de toren flankeren, aangepakt. Laatstgenoemde elementen zijn sinds juni 2009 als noodoplossing in netten ingepakt waardoor loskomende brokstukken worden opgevangen. Het is ook in de periode juni 2009 dat de monumentenwachters losse brokstukken van de gevels van de toren verwijderden bij een inspectie. Het betreft dus voornamelijk werken in natuursteen, een eerder beperkte hoeveelheid baksteen, wat dakwerken en glas-in-lood. Ook zijn er een aantal stabiliteitswerken voorzien.

Methodologie

In de ontwerpfase worden de opties vastgelegd in overleg met de bevoegde instanties. Die opties stammen indien nodig uit de resultaten van een aantal uitgevoerde onderzoeken op zowel bouwhistorisch archivarisch als wetenschappelijk technisch vlak. Stabiliteitsproblematieken worden in voorkomend geval in detail onderzocht en de bouwfysische toestand van de verschillende materialen wordt in kaart gebracht. Kortom een volledige diagnosenota wordt uitgewerkt en ligt aan de basis van het op te maken restauratiedossier. Voor de materiaal technische uitvoering van de vooronderzoeken wordt beroep gedaan op toonaangevende laboratoria waaronder ondermeer het KIK en het WTCB.
Specifiek wat de restauratie van de natuursteen en het baksteenmetselwerk betreft is er steeds voorzien om in voorkomend geval van vervanging te werken met identieke materialen.
Het spreekt voor zich dat het maximale behoud van het oorspronkelijk werk voorop staat en dat er als dus zo veel als mogelijk conserverend tewerk gegaan wordt.

Coördinatie van de Conservatie/restauratie van het Lam Godsretabel van de gebroeders van Eyck

Zorgen over de staat van conservering van het Lam Gods werden eind 2008 voor het eerst gesignaleerd. In de loop van 2009 werden de middelen gevonden door de Vlaamse Overheid, de Provincie Oost-Vlaanderen en door de Getty Foundation (Panel Paintings Initiative) om te voorzien in een urgente conservering en diagnostisch onderzoek, met als doel te komen tot een conserveringsplan voor de naaste toekomst.
Van april tot november 2010 werden de panelen van het ontmantelde Lam Gods diagnostisch onderzocht, gedocumenteerd en behandeld in de Villa Kapel van de St. Baafskathedraal. Gedurende deze zeven maanden werd de kopie van de Rechtvaardige Rechters, dat er het slechtst aan toe was, behandeld op het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium te Brussel. Monumentenwacht Oost-Vlaanderen en de Universiteit Gent bewerkstelligden een noodzakelijke maar tijdelijke verbetering van de klimaatomstandigheden waaronder het altaarstuk bewaard wordt, door het realiseren van aanpassingen aan de verlichting, het installeren van luchtbevochtiging en een constante monitoring van het binnenklimaat.

In september 2012 is de restauratiecampagne van 8 jaar van het Lam Gods gestart. Deze werken gebeuren in samenwerking en met financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid en financiële ondersteuning van de stichting Baillet -Latour. De restauratie van het werk gebeurt door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. De stuurgroep bestaande uit de verschillende betrokken partijen volgt de restauratie van nabij op.
De restauratie is noodzakelijk om verdere verharding van oude vernislagen te voorkomen. Tegelijk worden de panelen onderworpen aan een grondige consolidatie. Oude retouches en overschilderingen worden behandeld en waar nodig nieuwe retouches uitgevoegd. Tevens wordt een nieuwe vernislaag aangebracht.
Op dit moment zijn enkel de onderste middenpanelen in restauratie. Onlangs werd bekend gemaakt dat er meer budget is vrijgemaakt voor een meer doorgedreven restauratie zodat de binnenpanelen op dezelfde manier gerestaureerd kunnen worden als de buitenpanelen.