Sint- Baafskathedraal in Gent

De Gentse Sint-Baafskathedraal is met 1 miljoen bezoekers per jaar zowat de belangrijkste bezienswaardigheid voor toeristen uit binnen- en buitenland. 2020 belooft een topjaar te worden voor Gent en de kathedraal in het bijzonder. Gent brengt dan een jaar lang hulde aan Van Eyck, de Vlaamse Meester, vooral bekend van het Lam Gods. Het wereldberoemde kunstwerk komt dan terug naar de kathedraal en wordt tentoongesteld in een hiervoor speciaal ontworpen bezoekerscentrum (ontwerp Bressers Erfgoed). Naast het nieuw bezoekerscentrum worden ook de 5 kranskapellen volledig gerestaureerd. De betere ontsluiting van de kathedraal en het Lam Gods, het zogenaamde hefboomproject, is momenteel een van de meeste prestigieuze projecten van Bressers Erfgoed. In het verleden werkte Bressers Erfgoed ook al mee aan verschillende restauratiedossiers voor de Sint-Baafskathedraal, waaronder de toren die enkele jaren geleden volledig werd gerestaureerd.

Coördinatie van de conservatie/restauratie van het Lam Godsretabel van de gebroeders van Eyck

Zorgen over de staat van conservering van het Lam Gods werden eind 2008 voor het eerst gesignaleerd. Van april tot november 2010 werden de panelen van het ontmantelde Lam Gods diagnostisch onderzocht, gedocumenteerd en behandeld in de Villakapel van de Sint-Baafskathedraal. In september 2012 is de restauratiecampagne van 8 jaar van het Lam Gods gestart. Deze werken gebeuren in samenwerking en met financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid en financiële ondersteuning van de stichting Baillet -Latour. De restauratie van het werk gebeurt door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. De restauratie is noodzakelijk om verdere verharding van oude vernislagen te voorkomen. Tegelijk worden de panelen onderworpen aan een grondige consolidatie. Oude retouches en overschilderingen worden behandeld en waar nodig nieuwe retouches uitgevoegd. Tevens wordt een nieuwe vernislaag aangebracht.

Ontwerp nieuw bezoekerscentrum voor het Lam Gods / hefboomproject Vlaamse Meesters in het kader van het Van Eyck-jaar 2020

Het bouwdossier om aan de noorderzijde van de Sint-Baafskathedraal een glazen bezoekerscentrum te bouwen is in aanbesteding. In het voorjaar 2020 kan het wereldberoemde Lam Gods naar de andere kant van de kathedraal verhuizen waar het wordt tentoongesteld in de Sacramentskapel achter het koor. Met uitzondering van het bovenste register, moet het hele topwerk dan gerestaureerd zijn. In 2021 kan men dan beginnen met de restauratie van de bovenste registers van het werk. In 1986 verhuisde het Lam Gods uit de Vijdkapel naar de Villakapel, waar het in een glazen kooi werd geplaatst. De kritiek brak toen meteen los: te klein, slecht verlicht en amper geklimatiseerd. De verlichting en de klimatisering werden aangepast, maar toch bleef het gevoel hangen dat je het meesterwerk niet in alle glorie kon bewonderen.

Daar komt in 2020 verandering in. We zorgen voor een unieke beleving voor elke bezoeker van de kathedraal waarbij beschermd erfgoed en hedendaagse, vooruitstrevende, architectuur versmolten worden tot een perfect geheel. Het is onze ambitie om met respect voor het verleden een stempel te drukken op de toekomst, rekening houdend met zowel het creatieve, contextuele, bouwhistorisch luik, het technisch aspect en het budgettair onderzoek. We kunnen door dit zeer complexe project enorm veel ervaring voorleggen op vlak van overleg met overheden op alle niveau’s: Toerisme Vlaanderen, Topstukkenraad, ministerie van Cultuur, Onroerend Erfgoed, provinciebestuur, verschillende diensten van Stad Gent, … In het kader van het nieuw ontwerp hebben reeds enkele belangrijke vooronderzoeken plaatsgevonden in functie van stabiliteit, klimatisatie en akoestiek.

Het nieuw bezoekerscentrum zal zorgen voor een totaalbeleving waarbij rekening wordt gehouden met een optimale toegankelijkheid (lift en trappen) voor alle soorten bezoekers, waarbij de nieuwste technologiën gebruikt worden om het verhaal van de kathedraal en het Lam Gods Retabel op een zo aangenaam mogelijke manier bij te brengen. Dit met de grootste aandacht naar veiligheid toe, zowel voor de bezoeker als voor de uiterst belangrijke kunstwerken die zich in de kathedraal bevinden. Op het binnenplein, een ruimte die momenteel onbenut is, komt een nieuw volume, dat als een soort centrale as fungeert als circulatiepunt. Bezoekers zullen een tocht maken van de sacristie van de kosters naar de binnenkoer (nieuwe toren) , met een ondergrondse en twee bovenverdiepingen. Zo kunnen kijklustigen van de crypte tot de zolder lopen. Maar de publiekstrekker wordt de Sacramentskapel, waar het Lam Gods een plekje krijgt.